Jak wybrać zimowe opony?

Dlaczego zimowe opony poprawiają przyczepność i skracają drogę hamowania?

Wielu kierowców zastanawia się, czy zimowe opony są naprawdę konieczne, zwłaszcza że zimy bywają coraz łagodniejsze. Odpowiedź brzmi: tak. Zimówki zapewniają bezpieczeństwo, gdy temperatura spada poniżej 7°C, a na drodze pojawia się śnieg, lód czy błoto pośniegowe. W takich warunkach opony letnie tracą swoje właściwości, a droga hamowania znacząco się wydłuża. Zimowe ogumienie sprawdza się nie tylko w głębokim śniegu, lecz także na mokrym asfalcie i przy porannych przymrozkach.

Kluczową różnicą pomiędzy oponą zimową a letnią jest skład mieszanki gumowej. Zimówki produkowane są z tworzywa, które zachowuje elastyczność w niskich temperaturach. Dzięki temu bieżnik lepiej przylega do podłoża i nie sztywnieje tak, jak dzieje się to w przypadku opon letnich. Kolejnym elementem są głębokie lamelki, czyli nacięcia w bieżniku, które wgryzają się w śnieg i lód, poprawiając przyczepność. Warto wyobrazić sobie sytuację, w której kierowca musi nagle wyhamować przed przejściem dla pieszych – zimowa opona daje większą szansę na zatrzymanie pojazdu w odpowiednim miejscu.

Niektórzy uważają, że napęd na cztery koła zastępuje wymianę opon. To błędne przekonanie. Choć taki napęd pomaga przy ruszaniu czy podjazdach pod wzniesienie, to przy hamowaniu wszystkie samochody zachowują się podobnie. Jeśli opona nie trzyma nawierzchni, długość hamowania wzrośnie niezależnie od technologii pojazdu. Dlatego niezależnie od rodzaju auta, wymiana opon na zimowe jest podstawą odpowiedzialnej eksploatacji samochodu.

Od czego zależy właściwy rozmiar zimowych opon i jak go prawidłowo dobrać?

Pierwszym krokiem przy wyborze zimowych opon jest sprawdzenie rozmiaru zalecanego przez producenta pojazdu. Informacje te znajdują się w instrukcji obsługi, ale także na naklejce umieszczonej często wewnątrz drzwi kierowcy, na klapce wlewu paliwa lub w schowku. Rozmiar opony zapisany jest w formacie, na przykład 205/55 R16. Każdy element oznaczenia ma swoje znaczenie – pierwsza liczba to szerokość opony w milimetrach, druga określa profil, czyli stosunek wysokości boku do szerokości, litera R wskazuje na konstrukcję radialną, a ostatnia wartość to średnica felgi w calach.

Dlaczego tak ważne jest, aby trzymać się zaleceń producenta? Opony o niewłaściwych parametrach mogą zmieniać charakterystykę prowadzenia pojazdu. Zbyt szerokie pogarszają przyczepność na śniegu, natomiast za wąskie mogą utrudniać panowanie nad samochodem podczas szybszej jazdy po suchym asfalcie. Nieprawidłowy rozmiar wpływa na odczyty prędkościomierza oraz systemów elektronicznych, takich jak ABS czy ESP, które zostały skalibrowane pod konkretne wartości.

Istotnym elementem przy wyborze jest również indeks prędkości i nośności. Indeks prędkości oznacza maksymalną prędkość, z jaką opona może być użytkowana, a indeks nośności wskazuje, jakie maksymalne obciążenie jest w stanie wytrzymać. Dla samochodów osobowych najczęściej spotykane wartości mieszczą się w przedziale od 82 do 95 w przypadku nośności oraz od T do H przy indeksie prędkości. Kierowcy często pytają, czy można zamontować opony z niższym indeksem prędkości, niż zaleca producent. Zgodnie z przepisami jest to dopuszczalne zimą, ale tylko wtedy, gdy kierowca nie przekracza prędkości zapisanej w indeksie. W praktyce jednak lepiej stosować się do zaleceń fabrycznych.

Nie wolno też zapominać o tym, że samochód powinien być wyposażony w komplet identycznych opon. Łączenie różnych modeli czy rozmiarów jest błędem, który zaburza stabilność jazdy i może prowadzić do nieprzewidzianych reakcji pojazdu. Nawet jeśli wydaje się, że oszczędność wynikająca z założenia dwóch nowych i dwóch starszych opon jest uzasadniona, to w rzeczywistości takie rozwiązanie stwarza niepotrzebne ryzyko.

Czym różnią się poszczególne rodzaje bieżnika?

Kiedy już znamy odpowiedni rozmiar opon, warto przyjrzeć się budowie bieżnika, bo to właśnie on w największym stopniu decyduje o zachowaniu auta w zimowych warunkach. Producenci stosują różne wzory bieżników, które można podzielić na trzy podstawowe typy: kierunkowy, asymetryczny i symetryczny. Każdy z nich ma swoje zalety i sprawdza się w określonych sytuacjach.

Bieżnik kierunkowy charakteryzuje się układem w kształcie litery V. Jego zadaniem jest szybkie odprowadzanie wody i błota pośniegowego spod opony. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko aquaplaningu, czyli utraty kontaktu z nawierzchnią podczas jazdy po mokrej drodze. Opony z takim bieżnikiem są polecane kierowcom, którzy często podróżują w zmiennych warunkach pogodowych, gdzie mokry asfalt przeplata się ze śniegiem.

Bieżnik asymetryczny składa się z dwóch różnych stref – wewnętrznej i zewnętrznej. Część zewnętrzna odpowiada za stabilność podczas szybkiej jazdy i pokonywania zakrętów, natomiast wewnętrzna została zaprojektowana z myślą o skutecznym odprowadzaniu wody i zapewnieniu przyczepności na śniegu. To rozwiązanie szczególnie dobrze sprawdza się w autach o większej mocy, w których wymagana jest precyzyjna kontrola nad pojazdem w każdych warunkach.

Z kolei bieżnik symetryczny, choć coraz rzadziej stosowany w nowoczesnych oponach premium, wciąż jest obecny w tańszych modelach. Jego zaletą jest niższa cena i cicha praca. Dobrze radzi sobie w spokojnej jeździe po mieście, ale nie zapewnia tak wysokich osiągów na śniegu i w trudniejszych warunkach, jak dwa wcześniejsze typy. Dlatego wybór wzoru bieżnika powinien zależeć od stylu jazdy oraz warunków, w jakich najczęściej porusza się samochód.

Nowoczesne zimowe opony mają dodatkowe elementy, takie jak lamelki i mieszanki krzemionkowe. Lamelki poprawiają trakcję na śniegu, a krzemionka zwiększa elastyczność gumy w niskich temperaturach, skracając drogę hamowania. Te szczegóły powodują wyraźne różnice między modelami – kierowcy jeżdżący w górach docenią agresywny bieżnik, a osoby poruszające się po mieście – komfort i niski poziom hałasu.

Na co zwrócić uwagę, kupując opony zimowe, aby zapewnić bezpieczeństwo i trwałość?

Wybór odpowiednich zimowych opon to nie tylko kwestia modelu, ale także miejsca zakupu i sposobu przechowywania. Najlepiej kupować w sprawdzonych punktach, aby mieć pewność, że opony są nowe i pochodzą od autoryzowanego dystrybutora. Każda opona ma oznaczenie DOT, wskazujące tydzień i rok produkcji – im młodsza, tym lepiej zachowuje swoje właściwości.

Cena nie zawsze jest wyznacznikiem jakości, ale nadmierne oszczędzanie może być ryzykowne. Tańsze opony często gorzej sprawdzają się na mokrej nawierzchni i lodzie. Warto kierować się też wynikami niezależnych testów, które pokazują różnice w przyczepności, drodze hamowania i hałasie.

Przy zakupie warto rozważyć, czy wybrać opony nowe, czy bieżnikowane. Choć te drugie są tańsze, w trudnych warunkach nie dorównują nowym produktom, które zapewniają większe bezpieczeństwo.

Nie mniej istotne jest prawidłowe przechowywanie opon poza sezonem. Powinny znajdować się w chłodnym, suchym i ciemnym miejscu, najlepiej w pozycji pionowej. Alternatywą jest skorzystanie z tzw. hotelu dla opon, co pozwala zachować ich właściwości do kolejnego sezonu.

Kiedy wymienić opony na zimowe i jak je użytkować?

Najczęściej zadawane pytanie brzmi: kiedy dokładnie należy założyć zimowe opony? Nie istnieje jedna konkretna data, ale przyjęło się, że zmiana powinna nastąpić, gdy średnia dobowa temperatura spada poniżej 7 stopni Celsjusza. W praktyce oznacza to zazwyczaj październik lub listopad, w zależności od regionu kraju. Warto zrobić to z wyprzedzeniem, aby uniknąć kolejek w serwisach w momencie, gdy pojawi się pierwszy śnieg.

Podczas użytkowania zimówek ważne jest, aby regularnie sprawdzać ciśnienie powietrza w oponach. Zbyt niskie nie tylko zwiększa zużycie paliwa, ale również skraca żywotność ogumienia. Kolejnym aspektem jest kontrola głębokości bieżnika. Minimalna dopuszczalna wartość wynosi 1,6 mm, jednak specjaliści zalecają wymianę już przy 4 mm, gdyż poniżej tej wartości opona znacząco traci swoje właściwości zimowe.

Zimowe opony nie są przeznaczone do jazdy w wysokich temperaturach. Kiedy nadejdzie wiosna, a termometry stabilnie wskazują powyżej 10 stopni, należy je wymienić na letnie. Jazda na zimówkach latem powoduje ich szybsze zużycie, wydłużenie drogi hamowania i zwiększone spalanie paliwa. Dlatego tak istotne jest regularne dopasowywanie rodzaju opon do warunków atmosferycznych.